کمپرسور چیست؟

کمپرسور ها تجهیزات مکانیکی مهمی هستند که برای فشرده سازی گازها استفاده می شوند. هدف اصلی کمپرسور افزایش فشار و کاهش حجم گاز ورودی است. عملکرد آن به این شکل است که گاز را مکش کرده، فشار آن را بالا می برد و سپس گاز فشرده شده را به بخش دیگری از سیستم (مانند کندانسور) ارسال می کند.

کمپرسورهای رفت و رگشتی یا سیلندر پیستونی

کمپرسورهای پیستونی با حرکت رفت و برگشتی پیستون داخل سیلندر کار می کنند. در این فرآیند، گاز مبرد وارد سیلندر شده، فشرده می شود و سپس از کمپرسور خارج می گردد. پیستون با کمک میل لنگ و موتور الکتریکی حرکت می کند. این نوع کمپرسور‌ها قدیمی و رایج هستند، اما به دلیل مصرف بالای برق، شرکت های بزرگ تمایل دارند استفاده از آن ها را کاهش دهند و به سراغ کمپرسورهای با بازده بالاتر مثل اسکرال یا اسکرو بروند.

کاربرد کمپرسورهای رفت و برگشتی

نفت و گاز: استخراج، انتقال و تزریق گاز به مخازن نفتی.

پتروشیمی: فشرده سازی گازها در فرآوری و تولید محصولات شمیایی.

خنک کننده و تهویه مطبوع: فشرده سازی گاز مبرد و انتقال به مسیر لوله ها.

صنعت تولید: انجام فرآیندهای صنعتی مثل فشرده سازی و پرداخت فلزات.

کمپرسور روتاری

کمپرسور روتاری با استفاده از حرکت چرخشی پیستون، گاز مبرد را در محفظه سیلندر فشرده و به سمت لوله دهش هدایت می کند. این نوع کمپرسور نسبت به کمپرسورهای پیستونی برق کمتری مصرف کرده، راندمان بالاتری دارد و با تولید صدای کمتر و کاهش لرزش، گزینه ای مناسب و محبوب برای تولیدکنندگان صنعت تهویه مطبوع است.

کاربرد کمپرسورهای روتاری

کمپرسور های روتاری بیشتر در سیستم های تهویه مطبوع مانند کولرهای گازی و هواسازهای خانگی و تجاری کوچک تا ظرفیت 5 تن تبرید استفاده می شوند.

کمپرسور اسکرال

کمپرسور اسکرال از دو قطعه حلزونی تشکیل شده است؛ یکی ثابت و دیگری متحرک. حرکت حلزون متحرک درون حلزون ثابت باعث فشرده شدن گاز مبرد و تولید فشار بالا می شود. این نوع کمپرسورها به دلیل کارکرد آرام، عمر طولانی، و راندمان بالا در سیستم‌های تهویه مطبوع محبوب هستند. یکی از معایب آن، تقریبا غیر قابل تعمیر بودن به دلیل ساختار بسته اش است.

کمپرسورهای اسکرال معمولاً در سیستم های تهویه مطبوع با ظرفیت 3 تا 80 تن تبرید مورد استفاده قرار می گیرند و برای کاربردهای متوسط و بزرگ بسیار مناسب هستند.

کاربرد کمپرسور های اسکرال

کمپرسورهای اسکرال عمدتا در سیستم های تهویه مطبوع و سردخانه ها به کار می روند و در صنایع دیگر مانند دستگاه های رطوبت گیر، تجهیزات آزمایشگاهی، برش لیزر، لوازم خانگی، خودرو ها و بیمارستان ها نیز استفاده می شوند. این کمپرسورها به دلیل بازدهی بالا و عملکرد پایدار محبوب هستند.

کمپرسور اسکرو

کمپرسورهای اسکرو (Screw Compressors) با استفاده از دو روتور مارپیچی نر و ماده، گاز مبرد را فشرده می‌کنند. این روتورها با چرخش داخل یکدیگر گاز را به سمت جلو حرکت می‌دهند و با ایجاد خلا، گاز جدید را به‌صورت دائمی به داخل مکش می‌کنند. برخلاف سایر کمپرسورها، کمپرسور اسکرو گاز را به‌طور پیوسته و بدون وقفه فشرده می‌کند.

انواع آن شامل بسته (hermetic)، نیمه بسته (semi-hermetic) و باز (open) هستند. این کمپرسورها برای ظرفیت‌های بالا (بیش از 80 تن تبرید) استفاده می‌شوند. ویژگی‌های مثبت آن شامل طول عمر بالا و قابلیت تعمیر است، اما به دلیل وزن، حجم و صدای زیاد، در برخی کاربردها محدودیت دارد.

کاربرد کمپرسورهای اسکرو

کمپرسورهای اسکرو به دلیل تولید هوای فشرده پیوسته، در صنایع مختلف مانند خودروسازی، الکترونیک، شیمیایی، هوایی، پزشکی، دندان پزشکی و حمل و نقل استفاده می شود. همچنین در آزمایشگاه ها و کارخانه ها و مشاغلی که به فشار هوای کمتر از 13 بار نیاز دارند، به کار می روند. این کمپرسورها در دو نوع روغنی و خشک، بسته به شرایط محیطی و نیاز صنعت مورد استفاده قرار می گیرند.

کمپرسور سانتریفیوژ

کمپرسورهای سانتریفیوژ نوعی کمپرسور دینامیکی هستند که با استفاده از پره های دوار، سرعت و انرژی جنبشی گاز را افزایش می دهند و سپس این انرژی را به فشار تبدیل می کنند. این کمپرسورها به دلیل طراحی بدون روغن، مصرف برق بهینه، توانایی فشرده سازی حجم بالایی از گاز، و تولید فشار یکنواخت، برای سیستم های تبرید با ظرفیت و تناژ بالا مناسب هستند. ویژگی های دیگر آن شامل لرزش کم و هزینه اولیه بالاست.

در پروژه هایی که نشتی روغن می تواند آسیب زا باشد، این کمپرسور بسیار مناسب هستند.

کاربردهای کمپرسور سانتریفیوژ

کمپرسور سانتریفیوژ، به دلیل توانایی تامین حجم زیادی هوای فشرده و عدم نیاز به نگهداری پیچیده، در صنایع مختلف جایگاه ویژه‌ای دارد. از جمله کاربردهای اصلی آن:

• تهویه مطبوع و تبرید
• صنایع کاغذ و خمیر
• پتروشیمی
• تولید برق
• صنایع غذایی و آشامیدنی
• صنایع دارویی

کمپرسور دیافراگمی

کمپرسور دیافراگمی نوعی کمپرسور حجمی است که از یک دیافراگم منعطف برای فشرده سازی گاز استفاده می کند. دیافراگم با حرکت مکانیکی یا هیدرولیکی کنترل می شود و با تغییر محفظه، گاز را به داخل می کشد و سپس فشرده می کند.

این کمپرسور ها به دلیل ساختار بدون تماس مستقیم گاز با قطعات متحرک، برای کاربرد هایی که نیاز به فشرده سازی گازهای خالص یا خطرناک دارند، مانند صنایع پزشکی و شیمیایی، مناسب هستند از مزایای آن می توان به عدم نیاز به روان کاری و مقاومت بالا در برابر خوردگی اشاره کرد.

کاربرد کمپرسورهای دیافراگمی

کمپرسورهای دیافراگمی به عنوان ابزارهای کارآمد در صنایع مختلف شناخته می‌شوند و کاربردهای متعددی دارند. از جمله این کاربرد ها:

• صنایع گاز و پتروشیمی
• صنایع دارویی
• سیستم های بیولوژی و آزمایشگاهی
• شرکت های حفاری
• پالایش گاز و نفت و گاز
• تولیدات اسید و باز
• صنایع نفتی